Antroposofie
Vanuit het antroposofisch gedachtengoed, dat werd gegrondvest door Rudolf Steiner (1861-1925), geven wij vrijeschoolonderwijs aan de kinderen die op onze scholen zitten.
Wij streven ernaar dat kinderen later als volwassenen hun leven op een creatieve en (zelf)bewuste (eigen)wijze vormgeven en samen met anderen de maatschappij helpen vormgeven. Daar zetten wij ons met onze teams graag voor in.
Hoofd, hart en handen
Creativiteit kan ons inziens alleen optimaal ontwikkeld worden als in het leer- en ontwikkelaanbod het denken, het voelen en het handelen in balans is. Dit is ook wel bekend in het vrijeschoolonderwijs als hoofd, hart en handen.
Daarom sluit de leerkracht met het onderwijs allereerst bij het gevoelsleven van het kind aan. Dat gebeurt als het kind voor iets ‘warm’ kan lopen, er enthousiast voor wordt. Door de lesstof beeldend te brengen en een sfeer te scheppen waarin kunstzinnigheid en de kinderlijke belevingswereld een belangrijke plaats innemen, worden fantasie en voorstellingsvermogen gestimuleerd. Elk kind heeft de aanleg om origineel, creatief en probleemoplossend te denken. Het is aan de leerkracht dat vermogen te verzorgen en te stimuleren.
Leeftijdsfase en niveau
Kenmerkend voor het vrijeschoolonderwijs zijn het klassikale onderwijs en de aansluiting op de ontwikkelingsfase van het kind. Naast het kennis- of cognitieve niveau kijkt het vrijeschoolonderwijs ook naar andere aspectien die mede bepalend zijn voor succes in vervolgonderwijs of het verwerven van een waardevollen maatschappelijke rol. Stabiliteit, creatieve en sociaal-emotionele vermogens en doorzettingsvermogen zijn daarvoor net zo belangrijk.
Door het kind aan te spreken op hoofd, hart en handen, wil de vrijeschool het evenwicht tussen al deze factoren benadrukken. Op de pagina Klassen lees je meer over hoe het leerstofaanbod aansluit op de ontwikkelingsfasen van het kind.
Wat betekent ‘vrij’ in een vrijeschool?
Het woord ‘vrije’ in onze naamgeving leidt vaak tot vragen bij mensen die onze onderwijsvorm niet kennen, maar wel nieuwsgierig zijn. De eerste associatie die mensen hebben met het woord ‘vrije’ is dat ze denken dat bij ons de kinderen mogen doen en laten wat zij zelf willen. Maar dit is niet zo. Het woord ‘vrij’ heeft in het vrijeschoolonderwijs betrekking op:
- Het opvoeden van kinderen tot ‘vrijdenkende mensen’
- Het streven naar ‘vrijheid van onderwijs’
Lees meer
Vrijdenkend
‘Opvoeden tot vrijdenkende mensen’ betekent niet, dat de kinderen alles mogen en niets moeten. Dat zou geen opvoeden zijn. Het betekent wel, dat we het kind helpen zich bewust te worden van zijn levensmotief, zijn vermogens en zijn eigen wil. De kernvragen van elk kind: wie ben ik, wat wil ik, wat kan ik, spelen op de achtergrond door het gehele vrijeschoolonderwijs heen. Wanneer het kind in de schoolperiode een voorlopig antwoord op deze vragen vindt, kan het als jong volwassene stevig met beide benen in de wereld staan.
Vrijheid van onderwijs
‘Vrijheid van onderwijs’ is een grondwettelijk recht. Onderwijs geven is een vak. Ons inziens komt dat tot zijn recht als de leerkracht vrij en relatief autonoom voor de klas kan staan met inachtneming van de verantwoordelijkheden die bij het vak komen kijken. De leerkracht is pedagogisch autonoom en vrij in hoe de lesstof wordt aangeboden, al vormt het leerplan van de scholen de gezamenlijke basis.
Rudolf Steiner
De vrijeschool is gebaseerd op het gedachtegoed van Rudolf Steiner en gaat ervanuit dat er naast de fysieke wereld er ook een geestelijke wereld is. Deze werelden zijn verbonden en beïnvloeden elkaar.
De allereerste vrijeschool werd in 1919 in Stuttgart opgericht voor de kinderen van de arbeiders van de Waldorf-Astoria sigarettenfabriek. Hij maakte onderdeel uit van de door de antroposofie geïnspireerde maatschappelijke vernieuwingsbeweging. Rudolf Steiner heeft aan de leraren en ouders van de eerste vrijeschool een visie op onderwijs en veel praktische adviezen gegeven. Deze aanwijzingen vormen nog steeds een bron van inspiratie voor de leerkrachten en zijn tevens de basis voor ons leerplan.
De schoolgemeenschap is er in de vrijeschool op gericht om mogelijkheden te scheppen om de intellectuele, sociale, creatieve en kunstzinnige vermogens van kinderen in samenhang te ontwikkelen, zodat zij kunnen worden wie ze willen zijn.
Vrijeschoolpedagogie
In de vrijescholen brengen de leerkrachten samen het leerplan in de praktijk. Zij vormen samen het team, dat verantwoordelijk is voor zowel de inhoudelijke als de organisatorische kant van het onderwijs.
Het antroposofisch mensbeeld biedt de leerkrachten de mogelijkheid om inzicht in het kind te krijgen. Vanuit dit inzicht wordt het kind onderwezen. Hoewel onze visie geen lesstof voor de kinderen vormt, is het wel essentieel dat ouders de vrijeschoolpedagogie onderschrijven.
Een volledige vrijeschool schoolloopbaan
Een volledige vrijeschool bestaat uit een basisschool (één of meer kleuterklassen en een onderbouw van klas 1-6 (6-12 jaar) en een middelbare school (een middenbouw van klas 7 en 8 en een bovenbouw van klas 9-12). De middelbare school (midden- en bovenbouw) is ondergebracht bij Waldorf Utrecht en de Stichtse Vrije School in Zeist.
Het vrijeschoolleerplan van onder-, midden- en bovenbouw vormt een geheel en voorziet in de begeleiding van het kind vanaf het vierde tot en met het achttiende levensjaar. Onder-, midden- en bovenbouw zijn zo op elkaar afgestemd, vormen een doorgaande leerlijn, dat eenmaal behandelde thema’s later in een andere vorm uitgewerkt kunnen worden.
Steeds vaker verbinden we vrije peuterspeelgroepen aan de scholen. Bij de locatie Hiëronymusplantsoen is dat kinderdagverblijf ’t Elfenbankje.
Lesaanbod
Op de vrijeschool krijgen een breed georiënteerd lesaanbod dat aansluit op de ontwikkelingsfasen van kinderen.
Meer lezen...
Klassen
De vrijeschool werkt met kleuterklassen en onderbouw (klas 1 tot en met 6). Dit is anders dan in het reguliere basisonderwijs.
Meer lezen...
Jaarfeesten
Op de vrijeschool vieren we diverse jaarfeesten als ijkpunten in het jaar. Het geeft structuur aan het jaar.